สมรรถภาพทางร่างกาย

 หน่วยการเรียนรูู้ที่ 8

สมรรถภาพทางร่างกาย

สมรรถภาพทางกาย หมายถึง ความสามารถของร่างกายในการทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล

ความสำคัญของการสร้างเสริมสมรรถภาพทางกาย 

สมรรถภาพทางกายมีความสำคัญต่อการดำรงชีวิตของบุคคล ทำให้สามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ บุคคลที่มีสมรรถภาพทางกายดี จะสามารถประกอบกิจวัตรประจำวันด้วยความกระฉัับกระเฉง การมีสมรรถภาพทางกายที่ดี มีความสำคัญดังนี

1. ทำให้สุขภาพทางร่างกายแข็งแรง
2. การทำงานของอวัยวะต่างๆ มีการประสานกันดีขึ้น
3. ทำให้บุคลิกลักษณะดี มีความสง่า ทรวดทรงดีและสัดส่วนของร่างกายดีขึ้น
4. ป้องกันการเกิดฌรคต่างๆ ที่มาจากการใช้ชีวิตประจำวัน

ประเภทของสมรรถภาพทางกาย

สมรรถภาพทางกาย แบ่งออกเป็น ๒ ประเภท ได้แก่ สมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภาพและสมรรถภาพทางกายเพื่อทักษะ

1. สมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภภาพ หมายถึง ความสามารถของร่างกายในการที่จะทำให้บุคคลมีสุขภาพดี ไม่มีโรคภัยไข้เจ็บ ไม่มีปัญหาเกี่ยวกับสุขภาพอันเนื่องมาจากการขาดการออกกำลังกาย
2. สมรรถภาพทางกายเพื่อทักษะ หมายถึง ความสามารถของร่างกายที่ช่วยให้บุคคลสามารประกอบกิจกรรมทางกายได้ดี

วิธีทดสอบสมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภาพ

การทดสอบสมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภาพ มีความสำคัญและมีความจำเป็นกับทุกคนเพราะจะแสดงให้เห็นว่าความสามารถของร่างกายบุคคลนั้นอยู่ในระดับใด เพียงพอที่จะปฏิบัติกิจกรรมต่างๆได้ดีหรือไม่

1. การทดสอบความอดทนของระบบไหลเวียนเลือดและระบบหายใจ ความอดทนของระบบไหลเวียนเลือดและระบบหายใจ มีความจำเป็นต่อมนุษย์ในการดำรงชีวิตประจำวัน 
2. การทดสอบความแข็งแรงและความอดทนของกล้ามเนื้อ เป็นองประกอบที่อยู่ในสมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภาพ และสมรรถภาพทางกายเพื่อทักษะ ความแข็งแรงและความอดทนของกล้ามเนื้อ
3. การทดสอบความอ่่อนตัว เป็นการวัดความสามารของกล้ามเนื้อและข้อต่างๆของร่างกายที่เคลื่อนไหว
4. การวัดส่วนประกอบของร่างกาย เพื่อดูความสัมพันธ์ระหว่างน้ำหนักตัวกับส่วนสูุง สัดส่วนระหว่างเอวกับสะโพกว่ามีความเหมาะสมมากน้อยเพียงใด

วิธีการสร้างเสริมและปรับปรุงสมรรถภาพทางกายตามผลการทดสอบ

การสร้างเสริมสมรรถภาพทางกายมีความสำคัญและมีประโยชน์มาก การมีสมรรถภาพทางกายที่ดีจะส่งผลให้มีสุขภาพดี ปราศจาากโรคภัยไข้เจ็บ วิธีการสร้างเสริมและปรับปรุงสมรรถภาพทางกายสามารถทำได้ดังนี้ 

1. การออกกำลังกาย

การออกกำลังกายเป็นประจำสม่ำเสมิ สามารถป้องกันโรคภัยต่างๆ และลดอาการเสี่ยงจากโรคที่เกิดจากการไมออกกำลังกาย การออกกำลังกายถือว่าเป็นสิ่งสำคัญต่อสุขภาพมากเพราะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานใหกับร่างกาย ดังนั้นนักเรียนควรมีคามรู้ความเข้าใจหลักในการออกกำลังกายให้เหมาะสมกับแต่ละบุคคล ดังต่อไปนี้ 

1.1การเตรียมตัวก่อนออกกำลังกาย กาออกกำลังกายโดยทั่วไปนั้น ถ้าหากว่าร่างกาปกติไม่มีอาการเจ็บป่วย สามารถที่จเริ่มต้นออกกำลังกายได้ทัยที แต่ในกรณีที่มีอาการผิดปกติ เช่น เหนื่อยง่าย หรือ มีโรคประจำตัว ควรได้รับการตรวจจากแพทย์ก่อนที่จะออกกำลังกาย 

1.2ปฏิบัติตามหลักการออกกำลังกาย การออกกำลังกายเพื่อให้ได้ประโยชน์มากที่สุด ควรจะปฏิบัติตามหลักของการออกกำลังกาย ดังนี้

  1.2.1 การอบอุ่นร่างกาย เป็นการเตรียมพร้อมให้กับร่างกายก่อนที่จะมีการประกอบกิจกรรม

  1.2.2 วิธีการออกกำลังกาย การออกกำลังกายที่ถูกวิธีและถูกขั้นตอน จะช่วยทำให้สมรรถภาพทางกายดีขึ้น

การคำนวณหาอัตราการเต้นของหัวใจที่เป็นเป้าหมาย

อัคราการเต้นของหัวใจที่เป็นเป้าหมาย คือ สิ่งที่แสดงให้ทราบว่า เราได้ออกกำลังกายให้มีความหนักได้ตรงตามกำหนดหรือไม่ โดยมีวิธีการคำนวณตามขั้นตอนดังนี้ 

ขั้น 1 หาอัตราการเต้นของหัวใจสูงสุด 220-อายุ (ปี) = จำนวนครั้ง/นาที(100%)

ขั้น 2 หาช่วงความหนัก/ความเหนื่อยที่เป็นเป้าหมาย

• ช่วงเผาผลาญไขมัน (Target heart rate = THR) คือ 55-60% ของอัตราการเต้นหัวใจสูงสุด
• ช่วงเพิ่มสมรรถภาพหัวใจ (Aerobic Training Zone) คือ 65-85% ของอัตราการเต้นหัวใจสูงสุด

2. การผักผ่อน

การพักผ่อนมีความสำคัญมากต่อการสร้างเสริมสมรรถภาพทางกาย การพักผ่อนหมายถึงการนอนหลับและกิจกรรมเสริมอื่นๆ ที่ทำแล้วช่วยขจัดความเหน็ดหนื่อย อ่อนเพลีย เครียดทัั้งด้านร่างกายและจิตใจ การพักผ่อนมีความสำคัญอย่างยิ่งต่ิอคนทุกเพศทุกวัย

ประโยชน์ของการพักผ่อน 

1. ทำให้เกิดการผ่อนคลายต่อร่างกายและจิตใจ

2. ร่างกายได้พักผ่อนและสะสมพลังงาน

3. ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายทำงานได้ดีขึ้น

4. ความดันเลือดลดลง

5. ช่วยบริหารจิต ทำให้จิตใจสงบ 

3. การกินอาหาร

การเลือกกินอาหารที่มีประโยชน์ สามารถทำได้ง่ายมาก ด้วยการกินอาหารครบ 5 หมู่เพื่อให้สารอาหารครบถ้วน คือ คาร์โบไฮเดรต โปรตีน ไขมัน เกลือแร่และวิตามิน  

4. กิจกรรมนันทนาการ

นันทนาการ หมายถึง การทำให้ชีวิตสดชื่น โดยการเสริมสร้างพลังงานขึ้นใหม่ หลังจากที่ร่างกายใช้พลังงานแล้วเกิดเป็นความเหนื่อยเมื่อยล้าทางร่างกาย จิตใจและทางสมอง เมื่อบุคคลเข้าร่วมกิจกรรมนันทนาการจะช่วยขจัด หรือผ่อนคลายความเหนื่อยเมื่อยล้าทางด้านร่างกายและจิตใจ ในความหมายนี้ นันทนาการจึงเป็นการตอบสนองความต้องการทางกายและจิตใจของบุคคลไได้อย่างแท้จริง